Ein gwaith hawliau dynol

Mae’r adran hon o’r wefan yn rhoi rhagor o wybodaeth ichi ynghylch gwaith Y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol, gan gynnwys ein cenhadaeth i:

• hyrwyddo ymwybyddiaeth, dealltwriaeth a diogelwch hawliau dynol, ac
• annog awdurdodau cyhoeddus i gydymffurfio â’r Ddeddf Hawliau Dynol.

Rydym yn gorff statudol, a sefydlwyd gan Ddeddf Seneddol. Rydym hefyd yn Sefydliad Hawliau Dynol Cenedlaethol (NHRI) statws ‘A’ a achredir gan y Cenhedloedd Unedig (CU). Felly, rydym yn wir annibynnol o’r Llywodraeth.

Rydym yn herio’r Llywodraeth a darparwyr gwasanaethau cyhoeddus os ydynt yn torri ar hawliau dynol, ac yn gweithio i gryfhau diogelwch hawliau dynol a deddfwriaeth ynghylch cydraddoldeb. Cyflwynir ein prif weithgareddau isod.

• Rydym yn monitro’r sefyllfa hawliau dynol ym Mhrydain, yn adrodd am ein canfyddiadau ac argymhellion wrth y CU, y Llywodraetth a’r Senedd.

• Hefyd rydym yn adrodd am gynnydd Prydain ynghylch diogelu cydraddoldeb a hawlioau dynol fel rhan o’n dyletswydd o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2006. Yn 2015, fe wnaethom  gyhoeddi ‘A yw Prydain yn decach?’, yr adolygiad mwyaf erioed o gydraddoldeb a hawliau dynol.

• Rydym yn defnyddio ein pwerau cyfreithiol i wella diogelwch hawliau dynol. Ers 2011, rydym wedi dal y Llywodraeth a chyrff cyhoeddus eraill i gyfrif mewn mwy na 70 o achosion. Darllenwch ragor ynghylch ein gwaith cyfreithiol ar waith.

• Rydym yn dal i fwydo i mewn i’r Adolygiad Cyfnodol Cyffredinol, broses o adolygu gan gymheiriaid a sefydlwyd gan Gyngor Hawliau Dynol y CU, lle mae Aelod-wladwriaethau'r CU yn archwilio cofnodion hawliau dynol ei gilydd.

• Fel rhan o’n rôl fel ‘NHRI’, mae’r Comisiwn yn darparu gwybodaeth i Gyngor Hawliau Dynol y CU yng Ngenefa. Mae hyn yn cynnwys datganiadau ysgrifenedig a llafar, weithiau wedi’u paratoi ar y cyd ag The Universal Periodic Review (UPR) was established by the UN Human Rights Council The Universal Periodic Review (UPR) was established by the UN Human Rights Council NHRIs eraill.

• Rydym yn hyrwyddo, monitro ac adrodd am y saith cytuniad CU a lofnodwyd gan y DU – rhan bwysig o’n rôl fel NHRI.

• Rydym yn darparu gwybodaeth ar hawliau dynol ar gyfer aelodau’r cyhoedd, sefydliadau cymdeithas sifil ac awdurdodau cyhoeddus. Mae’r wybodaeth hon yn esbonio pa hawliau dynol sydd gennym i gyd, ac yn helpu sefydliadau â dyletswyddau hawliau dynol i ddiwallu eu rhwymedigaethau.

• Rydym yn cynghori’r Llywodraeth a’r Senedd, a Llywodraethau datganoledig Cymru a’r Alban, ar oblygiadau hawliau dynol polisïau a deddfwriaeth arfaethedig, er enghraifft trwy ddarparu sesiynau briffio seneddol ac ymateb i ymgyngoriadau’r Llywodraeth.